مشکل را در کمتر از ۵ دقیقه بررسی کنیم.
بواسیر و شقاق دو بیماری شایع ناحیه نشیمنگاه هستند که در مراحل اولیه ممکن است علائم خفیفی داشته باشند، اما عدم توجه به آنها می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. شناخت دقیق علائم هشداردهنده این بیماری‌ها به شما کمک می‌کند تا در زمان مناسب به پزشک مراجعه کنید و از پیشرفت بیماری جلوگیری نمایید.
علائم هشداردهنده بواسیر
اولین و بارزترین علامت بواسیر، خونریزی بدون درد در هنگام اجابت مزاج است که در توالت یا روی دستمال مشاهده می‌شود.
- احساس درد یا سوزش در ناحیه مقعد
- تورم یا توده قابل لمس نزدیک یا داخل مقعد
- خارش و تحریک پوست اطراف مقعد
- احساس پر بودن یا فشار در ناحیه نشیمنگاه
- ترشح مخاطی یا احساس رطوبت غیرعادی
خونریزی مقعدی
یکی از بارزترین و شایع‌ترین علائم هشداردهنده بواسیر، خونریزی بدون درد هنگام اجابت مزاج است. این خونریزی معمولاً به صورت قطرات روشن خون روی دستمال توالت یا گاهی در داخل کاسه توالت دیده می‌شود. خونریزی ناشی از بواسیر معمولاً شدید نیست اما تکرار آن می‌تواند باعث نگرانی بیمار شود. این علامت هنگامی رخ می‌دهد که رگ‌های ملتهب شده در ناحیه نشیمنگاه تحت فشار قرار گرفته یا تحریک شوند و دچار پارگی‌های کوچک می‌گردند. تشخیص سریع این نوع خونریزی مهم است زیرا می‌تواند جلوی بروز عوارض بزرگ‌تر مثل کم‌خونی را بگیرد. برخلاف خونریزی‌های ناشی از برخی بیماری‌های دیگر روده، خونریزی ناشی از بواسیر معمولاً با درد همراه نیست و اغلب بیمار آن را به درستی تشخیص نمی‌دهد مگر آنکه توجه کند.
درد و سوزش
درد ناحیه نشیمنگاه یکی دیگر از علائم مهم بواسیر است که در بسیاری از بیماران گزارش می‌شود. این درد معمولاً به صورت سوزش یا ناراحتی است و ممکن است هنگام نشستن یا دفع مدفوع شدیدتر شود. علت این درد می‌تواند تورم رگ‌ها، التهاب اطراف آنها یا فشار ناشی از بواسیر داخلی یا خارجی باشد. همچنین اگر بواسیر دچار ترومبوز (خون لخته‌شده) شود، درد به طور چشمگیری افزایش می‌یابد و بیمار ممکن است دچار حساسیت و التهاب شدیدی شود. درد و سوزش اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و مشکلات روانی از جمله استرس و اضطراب را به دنبال داشته باشد.
تورم و برآمدگی
از دیگر علائم رایج بواسیر، احساس وجود تورم یا توده در نزدیکی یا داخل مقعد است. این توده‌ها به دلیل گشاد شدن یا التهاب بیش از حد وریدها به وجود می‌آیند و ممکن است در برخی موارد دستیاب و قابل لمس باشند. بواسیرهای خارجی معمولاً به شکل برآمدگی‌هایی قابل مشاهده و لمس روی پوست مقعد بروز می‌کنند، در حالی که بواسیرهای داخلی بیشتر در داخل کانال مقعدی قرار دارند و ممکن است فقط در هنگام دفع یا معاینه قابل تشخیص باشند. تورم می‌تواند منجر به احساس ناراحتی، سنگینی و حتی فشار در ناحیه نشیمنگاه شود و گاهی با خونریزی همراه است. وجود این تورم‌ها به بیمار هشدار می‌دهد که بیماری در حال پیشرفت است و به درمان سریع نیاز دارد.
خارش و ترشح
بواسیر علاوه بر درد و خونریزی، ممکن است موجب تحریک پوست اطراف نشیمنگاه و ایجاد خارش مزمن شود. این خارش ناشی از ترشح مخاطی یا رطوبت غیرعادی است که از پل‌های عروقی بواسیر ترشح می‌شود. ترشحات مخاطی علاوه بر ایجاد خارش، ممکن است باعث التهاب و تحریک پوست شده و گاهی پوست اطراف مقعد دچار زخم و آسیب شود. خارش مزمن علاوه بر ناراحتی جسمی، می‌تواند باعث اختلال در خواب و کاهش کیفیت زندگی فرد شود. ترشح بواسیر، معمولا رقیق و بی‌بو بوده و تفاوتی با ترشحات عفونی دارد ولی در صورت وجود بوی بد، باید حتماً به پزشک مراجعه کرد.
علائم هشداردهنده شقاق (فیشر)
شقاق باعث شکافتگی یا ترک در پوست ناحیه مقعد می‌شود که علائم مشخصی دارد:
- درد شدید و سوزاننده هنگام و بعد از دفع مدفوع
- خونریزی روشن و محدود به لبه دستمال توالت
- گرفتگی عضلات اسفنکتر مقعد و احساس فشار
- ایجاد زخم یا ترک قابل مشاهده در اطراف مقعد
- سوزش و خارش مداوم در ناحیه آسیب‌دیده
عوامل خطر و شرایط مستعدکننده
- یبوست مزمن یا انسداد روده
- دفع مدفوع سخت و فشار زیاد هنگام اجابت مزاج
- بارداری و زایمان
- نشستن طولانی یا فعالیت بدنی سنگین با فشار بر لگن
- تغذیه نامناسب و کمبود فیبر و مایعات
کی باید به پزشک مراجعه کنید؟
- خونریزی مقعدی مکرر و غیرمعمول
- درد بسیار شدید، غیرقابل تحمل یا افزایش‌یافته
- تورم و التهاب گسترده اطراف مقعد
- عدم بهبود علائم بعد از ۱۰ روز با درمان‌های خانگی
- مشاهده ترشح چرکی یا تب که نشان از عفونت است
روشهای پیشگیری و کنترل اولیه
- افزایش مصرف فیبر و مایعات برای پیشگیری از یبوست
- رعایت بهداشت دقیق و شستشوی ناحیه مقعد با آب گرم
- اجتناب از زور زدن هنگام دفع
- تغییر سبک زندگی با تحرک منظم و جلوگیری از نشستن‌های طولانی
- استفاده از پمادهای ضد التهاب و تسکین‌دهنده با مشورت پزشک
نتیجه‌گیری
شناخت علائم هشداردهنده بواسیر و شقاق و اقدام سریع، کلید درمان موفق و جلوگیری از عوارض خطرناک است. سلامت ناحیه نشیمنگاه را جدی بگیرید و در صورت بروز هرگونه علامت مشکوک، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
📞 اگر علائمی از بواسیر یا شقاق را تجربه می‌کنید، همین امروز با کلینیک تخصصی بهبود لیزر تماس بگیرید. با دریافت مشاوره رایگان و برنامه درمانی اختصاصی، در مسیر بهبودی سریع و بدون درد همراه شما هستیم.
